Download Descargar archivo - Biblioteca del CENBA

Document related concepts
no text concepts found
Transcript
Proposiciones Incluidas Sustantivas
En el caso de las proposiciones sustantivas (si bien son flexibles y variables), el significado del verbo
oracional (principal) suele determinar la construcción de la proposición sustantiva
1) Proposiciones incluidas sustantivas de infinitivo más acusativo (estudiadas en 2do año):
Verbos de los que suelen depender: decir, pensar, creer, saber, mostrar, aprender, prometer, jurar,
esperar, ver, sentir, oír, advertir…
Forma: Sujeto en acusativo, Verboide infinitvo como núcleo del predicado
Ejemplo: Arria filium vivere simulabat.
2) Proposiciones en modo personal:
a. Verbos introductores: pedir, rogar, exigir, reclamar; aconsejar, exhortar, persuadir, advertir;
ordenar, mandar, forzar, obligar; conceder, permitir; decidir, resolver, establecer; procurar,
cuidar; hacer, lograr, obtener; ser lícito, convenir, importar, bastar
Forma: verbo en modo subjuntivo.
Incluyentes: ut: que
/ ne: que no, ut ne: que no
Ejemplo: Institutum est ut fierent tribuni plebi.
b. Verbos introductores: suceder, ocurrir, resultar
Forma: verbo en modo subjuntivo
Incluyentes: ut: que
/ut non: que no
Ejemplo: Fit ut ii qui debent non respondeat.
c. Verbos introductores: Los que significan temor, y por ende, expresiones o palabras de igual
sentido (periculum est, timidus sum, terror)
Forma: Verbo en modo subjuntivo
Incluyentes: ne: que
/ ut: que no, ne non: que no
Ejemplo: Timeo ne veniat.
Inter ceteros, crescebat terror ne hostis esset.
d. Verbos introductores: imperdir, prohibir, oponerse, rehusar /// El incluyente quin suele
aparecer con verbos y expresiones de duda
Forma: Verbo en modo subjuntivo
Incluyentes: ne, quin, quominus: que
Ejemplo: Prohibeo ne veniat.
Non dubito quin veniat.
e. Verbos introductores: Pueden depender de cualquier verbo, pero fundamentalmente de los que
significan: agregar, omitir, dejar de lado; suceder, ocurrir; lamentar, celebrar, elogiar, censurar,
agradecer
Forma: Verbo en modo indicativo
Incluyente quod: que
Ejemplo: Percommode accidit quod non adest is quis Paulo ante adfuit.
3) Proposiciones sustantivas interrogativas
a. Estilo directo: Se reproducen exactamente las palabras de alguien.
Ejemplo: Cicero quaerit: “Quam rem publicam habemus?”
b. Estilo indirecto: caracterizado por el modo subjuntivo.
Ejemplo: Cicero quaerit quam rem publicam habeant.
- Si la pregunta es cerrada (aquellas que se responden por sí o por no) no habrá pronombre
interrogativo como marca, sino que la marca de interrogación es la partícula ne, que en general
aparece enclítica.
Ejemplo: Cicero quaerit seruusne sis.
Cicerón pregunta si sos esclavo.
- Cuando la pregunta es doble, en estilo indirecto, la marca es la conjunción an.
Ejemplo: Cicero quaerit seruusne an liber sis.
Cicerón pregunta si sos esclavo o liberto.
En el pasaje de estilo directo a indirecto y viceversa se hacen todas las modificaciones necesarias,
además del modo verbal: personas verbales, pronombres, referencias temporales, etc. En este
aspecto, el latín funciona como el castellano.
Ejercitación:
Analizar morfosintácticamente y traducir las siguientes oraciones:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
Itaque optamos ut quam primum te in Italia uideamus. Cic. Ad Fam, XII, 10, 3
Cura ut ualeas. Cic. Ad Att. III, 5.
Ac uellem te in tuum ueterem gregem rettulisses. Cic. Ad Att. VI, 1, 10
Obtinuere tamen patres ut in Fabia gente consulatus maneret. T.Liu. II, 43, 11
Tu autem fac ut mihi tuae litterae uolent obuiae. Cic. Ad Att. VI, 4,3
Sollicitas me in Formianum. Veniam ea condicione, ne quid contra commodum tuum facias.
Plin. Epist. VI, 14,1
7) Haec metuo equidem ne sint somnia. Cic. Ad Att. VII, 23, 1
8) Vereor ut satis diligenter actum in senatu sit de litteris meis. Cic. Ad Att, VI, 4,2
9) Metuo ne uexetur Epirus. Cic. Ad Att, IX, 9,2
10) Et tamen uereor ut Caesar his ipsis contentus sit. Cic. Ad Att, VII, 17,2
11) Itaque non dubito quin Caesar ad Pisonem scripserit. Cic. Ad Att. VII, 17, 3
12) Itaque intercludor dolore quominus ad te plura scribam. Cic. Ad Att. VIII, 8,2
13) Rogaui ut diceret quid haberet in animo. Cic. Ad Att. VIII, 10
14) Sed quanta tempestas impendeat uides. Cic. Ad Att. IX, 9, 4
15) 15) Nam tu quoque, qui consulis, diu an consuleres cogitasti; Senecae, Epistulae Morales ad
Lucilium, XLVIII, 1.
16) Hoc enim est quod mihi philosophia promittit, ut parem deo faciat; ad hoc invitatus sum, ad hoc
veni: fidem praesta. Senecae, Epistulae Morales ad Lucilium, XLVIII, 11.
17) Coepi gubernatorem rogare ut me in aliquo litore exponeret: aiebat ille aspera esse et
importuosa… Senecae, Epistulae Morales ad Lucilium, LIII, 2.