Download Plebia negra

Document related concepts
no text concepts found
Transcript
Plebia negra
_Mª Pilar BENÍTEZ MARCO
Ilustraciones Orosia SATUÉ
55_PLEBIA NEGRA
A l’alba m’en iré,
sin de precura,
cuan la nuei se rinda
a la blancura,
cuando la luna, cansa,
se retira
y los gallos li cantan
a la bida
(Victoria Nicolás)
Diya de plebia negra n’a ziudá. Bi-stará que calar batiaguas de colors en o zielo.
Mai no s’ha debantau d’ o leito, poque ye pior. Bi-stará
que clamar á Chuan.
En a botiga chunto de casa, no’n bi-stá de batiaguas. Pa
qué? –dize l’ama–. Pa cuatro diyas que plebe en toda l’ añada…
Güe, Chuan no i bendrá tampó. Pa qué? –me dize– Pa
cuatro diyas que li quedan á mai, ye millor dixar as cosas
como son. Ye tarde p’apañar-las.
En a botiga pincha d’abanitos y batiaguas que bi-stá n’a
carrera Mayor, os batiaguas no son de colors. De qué coda?
–me dize a dueña–. Os colors lisos y escuros son más refilaus.
De tardis, a plebia ha feito basons negros d’augua en toda
a ziudá. Bi-stará que calar calzero coloriau en as carreras.
O médico, en salir d’o posiento de mai, ha rechirau a
capeza ta un lau y ta otro. Tot será rápedo –ha dito–. Bi-stará
que tornar á clamar á Chuan.
As botigas de calzero d’a ziudá son plenas de parellas de
chapins, de borzeguins grisas y negras. Dentro y me dizen
que ista sanmiguelada no’n bi-stá de calzero coloriau. Qué
se ba fer, as cosas son asina: se leban os colors escuros…
Chuan no pilla o móbil y li dixo un mensache. Á o ratet,
me n’imbía otro: “no puedo pedir meco por o que soi”. Qué
se ba fer, as cosas son asina…
Ye meyanuei y a plebia negra truca en os cristals de casa.
Bi-stará que calar porticons de colors en os bentañons.
Mai escuita a clamada. Mira a pai, me pilla a man y sus
güellos se tresbaten por o posiento sin trobar á o fillo suyo. Bistará que ir á uscar-li-ne.
Sebastián m’ubre a puerta y, de zaga, sale Chuan. Li
asplico a situazión y me dize que, de chobenallo, prenzipió
á pintar os porticons de colors, pero que mai y pai no li dixoron; li dizioron que ixo yera cosa de maricas y machifembros como él. Os tres, Sebastián, Chuan y yo, pasamos bels
menutos sin tartir y, á la fin, as glárimas rechitan en os güellos de Chuan, como cuan yera chicotón, y, como cuan yera
chicorrón, corre á cubillar-se n’a cabañeta de mai…
Cuan plega ta o leito, a plebia ha dentrau ta os güellos y
ta o corazón de mai y los ha tintau de negro-nuei. Con tot y
con ixo, Chuan, o más apriseta que puede, prenzipia á pintar-los de colors y mai, antis d’amortar-se ta cutio, debuxa
chunto d’él bellas parolas de colors: “fillo mío, te pido meco
por no dixar que fueras pintaire de suenios de colors en
casa nuesa; yo m’en boi, pero tú no lo fayas dica que pintes de colors os batiaguas, o calzero, os porticons, o corazón de tu pai…, dica a nuei se rinda á blancura d’o diya…,
dica a plebia negra se’n baiga d’ista casa ta cutio”.