Download 1- Fundamentación - Hospital Posadas

Document related concepts
no text concepts found
Transcript
RESIDENCIA DE ORTOPEDIA Y TRAUMATOLOGÍA
Responsable de la residencia: Dr. Horacio Gómez
Año de creación de la residencia: 1978
Residencia Médica
Modalidad: Básica
Duración total: 4 años
Vigencia 2014-2017
Datos Institucionales
Sede de la Residencia: Hospital Posadas. Provincia de Buenos Aires
Dirección: Illia y Marconi s/n (El Palomar) Provincia de Buenos Aires
Pagina Web del Hospital: www.hospitalposadas.gov.ar
Director de Docencia e Investigación. Dr. Fernando Rios
Correo electrónico: [email protected]
Servicio Sede: Ortopedia y traumatología
Teléfono: (011) 44699300 int: 1301/02
Correo electrónico: [email protected]
Requisitos de ingreso: Acorde con los requisitos del Ministerio de Salud de la
Nación.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
FUNDAMENTACIÓN ................................................................................ 2
PERFIL DEL EGRESADO ........................................................................... 2
PLAN DE ROTACIONES Y ESTRUCTURA DE LA RESIDENCIA................................ 3
OBJETIVOS GENERALES Y OBJETIVOS POR AÑO ............................................. 3
CONTENIDOS ........................................................................................ 5
CRONOGRAMA SEMANAL DE ACTIVIDADES ..................................................30
RECURSOS ..........................................................................................30
EVALUACIÓN .......................................................................................32
1
1. FUNDAMENTACIÓN
La residencia se desarrollará en el Hospital Nacional Profesor Dr. Alejandro Posadas,
que es una institución médico asistencial que desarrolla tareas de prevención,
tratamiento y rehabilitación de la salud, así como actividades docentes y de
investigación.
Esta Institución, dependiente del Ministerio de Salud y Ambiente de la Nación,
descentralizada e incluida en el régimen de Hospitales Públicos de Autogestión, se
encuentra ubicada en el área oeste del Conurbano Bonaerense, en la localidad de El
Palomar, partido de Morón, Provincia de Buenos Aires, Argentina. El hospital está
construido sobre una extensión de 22 hectáreas tiene 56.000 m2 de superficie
cubierta distribuidos en 7 pisos divididos en cuatro pabellones agrupados por sectores,
AB y CD, unidos por un sector central en el primer piso y la planta baja. Actualmente
se realizan obras de ampliación en consultorios externos.
El programa de formación de esta residencia está adscripto a la Facultad de Medicina
de la Universidad de Buenos Aires. El objetivo del programa, es el poder dar una
información integral sobre los problemas del aparato locomotor que le permita a los
especialistas en formación llenar todas las fases del entrenamiento mediante un
sistema de auto aprendizaje dirigido.
Se considera residentes a los médicos titulados que en calidad de estudiantes
graduados cursan estudios en la especialidad de Cirugía Ortopédica y Traumatológica,
quienes deberán tener dedicación exclusiva durante toda la residencia.
La formación de un médico cirujano, especialista en diagnóstico y tratamiento de la
patología del aparato locomotor, se realiza a través de rotaciones por los grupos de
estudios de: ortopedia general, cadera, rodilla, pierna y pie, hombro, mano, medicina
del deporte, raquis, plástica, tumores, ortopedia infantil, osteopatías, traumatología,
tutores externos, medicina física, rehabilitación y artroscopía.
El Hospital Nacional Prof. Alejandro Posadas, es un centro de complejidad y centro de
derivación Nacional, de modo que permite la formación de profesionales altamente
capacitados en patología traumática, debido al alto número de traumas; además del
aumento del trabajo asistencial debido al crecimiento exponencial de los accidentes.
2. PERFIL DEL EGRESADO
La residencia formará profesionales médicos con alto grado de entrenamiento en los
conocimientos clínicos-quirúrgicos del aparato locomotor, siguiendo un criterio
biológico que se adapta a la situación singular de cada paciente, de modo que será
capaz de realizar diagnósticos y tratamientos adecuados a los distintos casos,
conocerá y dominará distintos métodos incruentos de tratamiento de lesiones
traumáticas y ortopédica, así como también el tratamiento quirúrgico de las mismas,
siguiendo el principio que la cirugía debe ser la más inocua posible destinada a
acelerar y asegurar curaciones.
Será un profesional capaz de integrar equipos médicos destinados a la prevención y a
la aplicación de programas cooperativos de tratamiento de enfermedades del aparato
locomotor, que tendrá respeto por el ser humano en su integridad como persona, de
acuerdo a principios éticos y morales de carácter ineludible.
También será un profesional con capacidad para realizar trabajos de investigación
clínica, y transmitir conocimientos de la especialidad a los equipos de salud u otros
2
destinados a la atención primaria de las lesiones del aparato locomotor, en
concordancia con las técnicas modernas de docencia.
3. PLAN DE ROTACIONES Y ESTRUCTURA DE LA RESIDENCIA
Junio- agosto
Sep-nov
Dic-feb
Mar-may
R1
SALA
SALA
PEDIATRIA
SALA
PEDIATRIA
SALA
PEDIATRIA
R2
PEDIATRIA
COLUMNA
MIEMBRO
SUPERIOR
MIEMBRO
INFERIOR
R3
RODILLA
CADERA
COLUMNA
MIEMBRO
SUPERIOR
R4
MIEMBRO
INFERIOR
RODILLA
CADERA
ROTACION
ESPECIALIDAD A
ELECCION
4. OBJETIVOS GENERALES Y OBJETIVOS POR AÑO
Objetivos generales








Llegar mediante un completo interrogatorio, examen semiológico, y estudios
complementarios a un diagnóstico de certeza que permita la indicación del tratamiento
más adecuado para los distintos casos.
Conocer y dominar los distintos métodos de tratamiento incruentos de las lesiones
traumáticas y ortopédicas (tracciones, yeso, fisio-kineterapia, ortesis).
Conocer y dominar las distintas técnicas en uso para el tratamiento quirúrgico de las
lesiones traumáticas u ortopédicas, siguiendo el principio que la cirugía debe ser la
más inocua posible destinada a acelerar y asegurar curaciones.
Integrar equipos médicos destinados a la prevención y a la aplicación de programas
cooperativos de tratamiento de enfermedades del aparato locomotor.
El respeto del ser humano en su integridad como persona enferma, de acuerdo a
principios éticos y morales de carácter ineludible.
Aplicar el método científico en la ejecución de trabajos de investigación clínica.
Dirigir y transmitir conocimientos de la especialidad a los equipos de salud u otros
destinados a la atención primaria de las lesiones del aparato locomotor, en
concordancia con las técnicas modernas de docencia.
La correcta planificación de su propio perfeccionamiento técnico y científico en
Educación Médica Continuada Actualizada.
3
Objetivos por año
Primer año
1. Realizar interrogatorio y examen clínico – físico completo orientado a la patología
ortopédica y/o traumática actual y preexistente.
2. Encarar la evaluación de cualquier influencia traumática.
3. Resolver patología traumática incruento tales como afecciones músculo –
tendinosas y fracturas simples.
4. Confeccionar todo tipo de aparatos enyesados para inmovilizar y/o mantener
reducción de fracturas simple; confección de yesos con ayuda del residente de 3°
año o médico instructor de planta.
5. Realizar e interpretar todo tipo de estudio radiológico del aparato locomotor.
6. Realizar intervenciones de técnicas simples en el aparato músculo – esquelético,
como contracciones esqueléticas, dedos en martillo, suturas y otras.
7. Realizar intervenciones de técnicas quirúrgicas para el tratamiento del Hallux
Valgus.
8. Realizar intervenciones de ayudantías en cirugías de mediano y alto nivel como
osteomielitis de huesos largos, artroplastías de cualquier articulación con o sin
prótesis.
9. Evaluar y continuar el post-operatorio inmediato de las intervenciones del aparato
músculo esquelético.
10. Diagnosticar y solucionar complicaciones post-operatorias simples como escaras
por yeso o de decúbito prolongado, complicaciones quirúrgicas o no.
Segundo año
1. Manejar las urgencias traumatológicas heridas graves, fracturas expuestas con una
correcta interpretación y resolución simple.
2. Confeccionar todo tipo de aparatos enyesados para inmovilizar y/o reducir todo
tipo de fractura.
3. Realizar procedimientos de osteosíntesis (endomedular-rígidos) para la
continuación quirúrgica de las fracturas.
4. Realizar procedimientos quirúrgicos sobre partes blandas (luxaciones-meniscosligamentos-tendones-nervios-gangliones-túnel carpiano, etc.).
5. Realizar amputaciones del miembro.
6. Correcto seguimiento post-operatorio mediato de los pacientes.
7. Correcta interpretación diagnóstica de las patologías frecuentes así como su
indicación terapéutica.
8. Indicar todo tipo de estudios radiográficos y complementarios sobre el aparato
locomotor.
9. Manejo de la sala de internación, evaluación pre y post-quirúrgica de
complicaciones de pacientes internados.
10. Atender pacientes de Consultorios Externos.
11. Atender pacientes del Servicio de Guardia.
12. Realizar hemiartroplastías y ayudantías en artroplastías totales de cualquier
articulación.
13. Conocer las indicaciones quirúrgicas sobre patologías ortopédicas infantiles más
comunes (pie bot, L.C.C., epifisiolosis, Perthes).
14. Diagnosticar e indicación quirúrgica sobre patología de mano (microcirugías de
nervios-arterias).
15. Diagnóstico y tratamiento de la patología infantil.
16. Diagnóstico – manejo y seguimiento de tumores óseos.
Tercer año:
1. Manejar urgencias traumatológicas: resolución simple y de las complicaciones.
4
2.
3.
4.
5.
6.
Confeccionar todo tipo de aparatos enyesados.
Realizar un correcto seguimiento post-operatorio.
Realizar cirugías de artropastías total de cadera y rodilla, hombro y codo.
Realizar cirugías de hernia de disco.
Realizar ayudantías en cirugías de alta complejidad: escoliosis, espondilolistesis,
desarticulaciones (inter-ileoabdominal, Cadera), abordajes toracoabdominales.
7. Realizar una correcta resolución de la patología ortopédica más frecuente.
8. Interpretar exámenes complementarios.
9. Supervisar la sala de internación: sectores a su cargo.
10. Realizar seguimientos post-operatorios alejados. Resolver complicaciones.
11. Participar activamente en Cirugía Artroscópica.
12. Participación en cirugía de mano avanzada. (Enfermedad de Dupuytren, rizartrosis,
artroplastías metacarpo-falángicas de Volkman, etc.)
Cuarto año:
1. Manejar correctamente la patología de alta complejidad en el área de ortopedia
infantil, patología ósea y rehabilitación.
2. Participar activamente en una conferencia sobre Medicina Física y de
Rehabilitación.
3. Manejar correctamente en lo concerniente a la patología del pie en el niño y
participar como ayudante y/o cirujano en cirugías de pie bot, pie plano, pie cavo.
4. Resolver quirúrgica y ortopédicamente la patología de la cadera y rodilla en el
niño.
5. Diagnosticar y realizar indicaciones ortopédicas y quirúrgicas en pacientes con
mielomeningocele.
6. Realizar un tratamiento ortopédico y quirúrgico adecuado de las secuelas de la
parálisis cerebral en miembros superiores e inferiores (transferencias tendinosas
tenodesis, pulgar aducido, alargamientos tendinosos, tenotomías).
7. Realizar un correcto tratamiento de las secuelas de las parálisis obstétricas.
8. Manejar todos los aparatos ortopédicos empleados en la especialidad (férulas,
arnes, valvas, reciprocador, corset, miembros artificiales, etc).
9. Participar como cirujano y/o ayudante en artrodesis de la extremidad superior e
inferior.
10. Participar como ayudante en cirugías de la columna vertebral tales como escoliosis,
espondilolistesis, fracturas vertebrales, patología cervical y tumoral.
5. CONTENIDOS
Contenidos propios de la especialidad
ANATOMÍA HOMBRO Y CINTURA: Anatomía quirúrgica. Inserciones musculares.
Mecanismo Brazo – Tronco. Inspección Muñón Hombro. Palpación Muñón Hombro.
Movilidad activa hombro y cintura. Escapular. Inserción músculos regionales del
Hombro.
ANATOMÍA DEL BRAZO. ANATOMÍA DEL CODO: Anatomía quirúrgica. Puntos óseos de
referencia. Ligamentos capsulares y sinoviales. Vasos y nervios. Músculos región
anterior. Región Olecraneana. Movilidad del codo.
ANATOMÍA DEL ANTEBRAZO. ANATOMÍA DE LA MUÑECA: Anatomía quirúrgica.
Tabaquera anatómica. Esquema de las 9 líneas palpables. Movilidad activa de la
muñeca.
ANATOMÍA DE LA MANO: Anatomía quirúrgica. Región Palmar. Región dorsal.
Concepto sobre función de la mano. Movilidad activa de la mano.
5
ANATOMÍA DE LA CADERA Y CINTURA.
PELVIANA. CADERA: Anatomía quirúrgica. Relieves óseos palpables. Región
Inguinocrural y glutea. Extremidad superior del fémur. Sacro. Anatomía Vascular
cabeza femoral. Mecánica art., cadera y cintura Pelviana. Movilidad activa y pasiva de
la cadera.
ANATOMÍA DE LA RODILLA ANATOMÍA: Anatomía quirúrgica. Irrigación sanguínea.
Inervación. Movimiento Art. De la rodilla. Elemento Menisco capsulo Ligamentarios.
ANATOMÍA DEL MUSLO. ANATOMÍA DE LA PIERNA Y DEL TOBILLO: Anatomía
quirúrgica. Movilidad activa del tobillo.
ANATOMÍA DEL PIE. Anatomía quirúrgica. Cara dorsal. Cara plantar. Dedos. Movilidad
del pie.
ANATOMÍA DE LA COLUMNA VERTEBRAL: Anatomía quirúrgica. Movilidad del raquis.
LAN DE EXAMEN FÍSICO PARA MIEBROS:
SEMIOLOGÍA. Actitud o posición articular. Actitud Fisiológica. Actitud Postural. Actitud
Antálgica. Actitud 2 Estructural. Técnica para diferenciar los tipos de Actitud. Concepto
deformidades.
PALPACIÓN. Calor local. Edema, infiltración. Fluctuación. Puntos dolorosos claves.
Técnica del examen, Palpación de c/ elemento. Anatómico.
LAS 5 “M”. Movilidad. Mediciones. Examen funcional muscular, Analítico. Maniobras
especiales. Marcha.
COMPLICACIONES VASCULONERVIOSAS. Síntomas de isquemia. Topografía sensitivo
Motora. Signos de Lasegue, Gauusten, Valsalva, Babinsky. Reflejos Osteotendinosos.
EXAMEN DEL PACIENTE POLITRAUMATIZADO. Historia clínica. Examen físico. Examen
Gral. Apto. Locomotor. Examen del Cráneo, cuello, tórax, Columna vertebral, pelvis,
miembros Sup. E inf. Examen de la lesión misma.
SEMIOLOGÍA DE HOMBRO Y NUCA.
INTERROGATORIO. Dolor. Deformidad. Compromiso articular. Parálisis o debilidad.
EXAMEN FÍSICO. Inspección. Relieves óseos musculares. Actitudes antálgicas.
Relieves normales. Palpación. Relieves óseos y musculares. Puntos dolorosos.
Examen de la función. Movilidad articular. Examen y perímetros. Maniobras especiales.
Examen neurológico del miembro superior. Causas más frecuentes de Consulta.
BRAZO Y CODO.
INTERROGATORIO. Dolor. Deformidad. Compromiso articular.
EXAMEN FÍSICO. Inspección. Palpación.
CAUSAS MAS FRECUENTES DE CONSULTA
MUÑECA
INTERROGATORIO. Dolor. Deformidad. Tumoración.
EXAMEN FÍSICO. Inspección. Deformidad. Tumoración. Desviación del eje. Función:
Movilidad articular. Maniobras especiales. Examen vascular. Examen neurológico.
Examen muscular.
CAUSAS MAS FRECUENTES DE CONSULTA
COLUMNA DORSO LUMBAR
INTERROGATORIO. Dolor. Deformidad.
6
EXAMEN FÍSICO. Examen con el paciente de pie: Inspección. Palpación. Percusión.
Función. Examen de la movilidad: Mediciones. Maniobras especiales. Examen con el
paciente sentado. Examen con el paciente acostado.
CAUSAS MAS FRECUENTES DE CONSULTA
CADERA Y MUSLO
INTERROGATORIO. Dolor. Cojera. Incapacidad funcional. Traumatismos.
EXAMEN FÍSICO. Inspección: Posición de la pelvis. Deformidades en lesiones
traumáticas. Deformidades fijas y compensadas. Exploración estabilidad postural.
Exploración de la marcha. Palpación. Referencias óseas. Puntos dolorosos. Examen de
la función. Movilidad articular. Examen articular. Examen muscular. Mediciones.
Maniobras especiales.
CAUSAS MAS FRECUENTES DE CONSULTA
RODILLA Y PIERNA. Interrogatorio. Traumatismos. Dolor. Deformidad. Tumoraciones.
Hinchazón. Trastorno de la marcha: Bloqueos, fallas. Examen físico. Inspección:
Desviación del eje. Cara anterior. Caras laterales. Hueco poplíteo. Examen de la
marcha. Palpación: relieves óseos y musculares. Interlinea articular. Puntos dolorosos:
Rotula. Ligamentos rotulianos. Tubérculo anterior Tibia. Cóndilo medial. Interlinea
articular. Ligamentos colaterales. Tendones. Aparato extensor. Bursas de rodilla.
Hueco poplíteo. Punción articular.
RODILLA Y PIERNA. EXAMEN DE LA FUNCIÓN. EXAMEN DE LA MOVILIDAD. EXAMEN
MUSCULAR. Maniobras especiales para explorar la estabilidad. Laxitud en varo, valgo.
Laxitud anteroposterior. Signo del cajón. Signo Lachman. Cajón rotatorio. Cajón rot +
flexión. Cajón posterior. Inestabilidades rotatorias: Anterolateral (Pivot Shift). Prueba
Mc intosh. Prueba Slocum. Prueba Resalte. Prueba Lose. Prueba Arnold. Inestabilidad
rotatoria: Posterolateral. Prueba Recurvatum. Cajón Rotatorio. Reverso deslizamiento,
pivote. Inestabilidad rotatoria posteromedial. Inestabilidad rotatoria anteromedial.
Examen de los meniscos: Atrofia. Dolor interlinea articular. Dolor a la movilización.
Dolor a la Hiperextensión. Dolor a la Hiperflexión. Dolor en rotaciones. Dolor a la
compresión lateral. Crujido provocado (Mc Murray-Apley) Examen de las contracturas.
Causas más frecuentes de consulta.
TOBILLO Y PIE.
INTERROGATORIO. Deformidades. Traumatismos. Dolor. Trastornos sensibilidad.
Trastornos de la marcha. Edema. Callos.
EXAMEN FÍSICO: Inspección. Relieves normales. Deformidad del pie. Malformaciones
congénitas. Alteraciones dedos. Variación en la coloración. Alteración de la piel.
Examen del calzado. Examen arco plantar longitudinal. Examen del arco transverso.
Eje tibial. Examen de la marcha. Palpación. Relieves normales. Puntos dolorosos.
Signos inflamatorios. Temperatura. Función: Movilidad articular. Examen muscular.
Maniobras especiales. Evaluación pie plano. Examen neurológico: Motor-Sensitivo.
Examen vascular: Arteria pedia. Arteria tibial posterior.
CAUSAS MAS FRECUENTES DE CONSULTA
RADIOLOGÍA DE CODO. Técnica de la toma habitual: Núcleos de osificación. Codo del
adulto: Frente. Perfil. Cúbito de frente. Cúbito de perfil. Imagen de codo en ¾.
Imágenes radiológicas regionales.
RX DE ANTEBRAZO.
RADIOLOGÍA DE MUÑECA. Técnica de la toma habitual: Frente. Perfil. ¾ escafoides.
Osificación de la muñeca. Muñeca adulto. Radiología del carpo. Algunas imágenes
radiológicas Regionales.
RADIOLOGÍA DE HOMBRO Y CINTURA. Técnica de la toma habitual: Núcleos de
osificación. Hombro adulto: Frente rotación indiferente. Frente rotación externa.
7
Frente rotación interna. Rx perfil con foco axilar. Estudio art. Acromio clavicular.
Posición Schoen para lux Recidivante. Técnica Dal Lago para lux Recidivante.
RADIOLOGÍA DEL BRAZO. Técnica de la toma habitual.
RADIOLOGÍA DE LA MANO. Técnica de la toma habitual: Osificación de la mano. Mano
del adulto. Algunas imágenes radiológicas Regionales.
RADIOLOGÍA DE LA PELVIS. Posiciones radiológicas: Frente. Oblicua obturatriz.
Oblicua desde caudal. Oblicua desde craneal. Perfil con placa lateral. Perfil con placa
posterior. Osificación de la pelvis. Pelvis de adulto: Sector infracotiloideo del coxal.
Sector cotiloideo. Sector supracotiloideo. Articulación sacroilíaca. Sacro. Cóccix.
RADIOLOGÍA DE CADERA. Posiciones radiológicas: Frente. Perfil. Rotación externa.
Rotación interna leve. Rotación interna marcada. Perfil con placa lateral. Perfil con
placa posterior. Osificación de la extremidad sup del Fémur. Algunas imágenes
radiológicas Regionales.
RADIOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL 2 Y DE MIEMBROS: Posiciones radiográficas:
Osificación de la rodilla. Rodilla de adulto. Algunas imágenes regionales. Técnicas
regionales especiales. Artroneumografía. Artrografía.
RADIOLOGÍA DE TOBILLO: Técnica de la toma habitual: Frente leve rotación interna.
Perfil rotación interna 20 °. Frentes forzados. Tobillo adulto.
RADIOLOGÍA DE PIE. Posiciones radiológicas. Calcáneo. Resto del tarso. Metatarso.
Dedos. Osificación del pie. Pie adulto.Huesos supernumerarios más Comunes.
COLUMNA VERTEBRAL.
Radiografía del adulto.
Posiciones
radiológicas:
Osificaciones
de
la
columna.
ORDEN DE LECTURA DE UNA RADIOLOGÍA. Sector examinado. Posición radiológica.
Zona central enfocada. PUNTOS DE INSPECCIÓN PLAN SEMIOLÓGICO: Actitud
posición Articular. Ejes clínicos. Forma y tamaño. INTERLINEA ARTICULAR Altura y
ancho. Márgenes. Huesos subcondral. Extremos articulares. Hueso proximal: Sectores
a examinar. Epífisis. Cartílago crecimiento. Metáfisis. Diáfisis. Detalle de cada sector.
COLUMNA VERTEBRAL Técnica de la toma:
Sector. Posición radiológica. Zona central. Los tres puntos de inspección: Actitud. Ejes.
Forma. Cuerpos vertebrales. Contorno. Cortical. Esponjosa. Arcos osteriores.
Pedículos. Láminas. Los tres pares de apófisis. Discos y articulaciones: Partes blandas.
28 – ENYESADOS TÉCNICA EN EXPOSICIÓN PRÁCTICO ORTOPEDIA Y TEÓRICO CON
TRAUMATOLOGÍA PARTICIPACIÓN ACTIVA DE LOS RESIDENTES
Elementos para la confección del yeso. Aplicación del yeso. Cuidados con el enyesado.
Enyesados con material sintético. Tipos de yeso más comunes: Dedil, Palmo digital,
Guante, Antebraquiopalmar, Braquiopalmar, Braquio antebraquial, Toraco Palmar,
Minerva, Corsé, Dispositivos de Suspens., Toracopedia, Calzón amplio, Crurppedio,
Calza, Bota. Dispositivo para deambular: Vendaje simple que se refuerza con Yeso.
Posiciones funcionales en que deben hacerse los yesos. Lugares donde acolchar los
yesos. Signos de compresión por yesos: Medios para abrir yesos. Férulas de yesos.
Indicaciones de los enyesados. Enfermedad del yeso.
29 – TRACCIÓN CONTINUA TÉCNICA EN EXPOSICIÓN ORAL Y ORTOPEDIA Y GRÁFICA
TRAUMATOLOGÍA TALLER
8
Material e transfixión. Tracción del muslo: Supracondílea. Tuborosidad Ant. Tibia.
Tracción de pierna: Suprasindesmal. Transcalcánea. Elementos que complementan las
Tracciones de miembros inferiores: Férula de Braun. Férula de Putti. Férula de
Thomas. Tacos de madera. Tracción de brazo: Férula de abducción. Tracción a lo
Baumann Zeno. Tracción dedos de la mano. Tracción dedos del pie. Tracción
craneana. Tracción partes blandas. Indicación de la tracción continúa.
30 – MESAS ORTOPÉDICAS TÉCNICA EN EXPOSICIÓN ORAL Y ORTOPEDIA Y GRÁFICA
TRAUMATOLOGÍA
Requerimientos mínimos. Modelos de mesa.
APARATO RAYOS X PORTÁTIL
Equipo de Rx tv. INSTRUMENTAL Y MATERIAL PARATÉCNICAS INCRUENTAS
31 – PROCEDIMIENTOS QUIRÚRGICOS EN TÉCNICA EN EXPOSICIÓN ORAL Y
ORTOPEDIA Y TRAUMATOLOGÍA ORTOPEDIA Y GRÁFICA TRAUMATOLOGÍA
I. Osteosíntesis. Definición. Tipos de osteosíntesis. Tornillos solos. Placas. Clavo
placas. Enclavado intramedulares. Par alambre-alambre. Implante para fractura:
Cuello de fémur. Otros implantes. II. Osteotomías. Definición. Tipos de osteotomía.
III. ARTORDESIS
Definición. Indicaciones principales.
IV. ARTROPLASTÍAS
Definición. Tipo de artroplastías. Tipo de prótesis y evolución.
V. RESECCIÓN
VI. CURETAJE Y RELLENO
VII. REDUCCIÓN QUIRÚRGICA DE LUXACIÓN
VIII. AMPUTACIÓN
IX. AGREGADO INJERTOS ÓSEOS
X. MICROCIRUGÍA
XI. PROCEDIMIENTOS SOBRE PARTES BLANDAS
Sinovial, Cápsula, Ligamentos, Tendones, Músculos, Aponeurosis, Vainas Tendinosas,
Bolsas serosas, nervios y Vasos.
32 – INSTRUMENTAL QUIRÚRGICOS DE LA TÉCNICA EN EXPOSICIÓN ORAL Y
ESPECIALIDAD ORTOPEDIA Y GRÁFICA TRAUMATOLOGÍA INSTRUMENTAL DE
COMPLEMENTO. DE LA INDUSTRIA ORTOPÉDICA. REHABILITACIÓN MÉDICA Y
MEDICINA FÍSICA.
33 – INTRODUCCIÓN A LA NOSOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL
I. Las 2 ramas de la especialidad:
Definición TRAUMATOLOGÍA. Definición ORTOPËDIA
II. Enfoque general de la Traumatología.
Las 10 lesiones traumáticas. Fundamentales. Asociaciones lesionales y
Complicaciones. Complicaciones alejadas y Secuelas. Lesiones por agente específico.
Lesiones de carácter especial.
III. Principales Etiologías Ortopédicas.
IV. Resumen de la Nosología.
34 – TRATAMIENTO GENERAL DE LOS TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL Y
TRAUMATISMOS GENERALIDADES GRÁFICA
35 – 10 LESIONES TRAUMÁTICAS TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL Y
FUNDAMENTALES. GENERALIDADES. GRÁFICA
1. Contusión:
2. Definición.
3. Tratamiento.
4. Esguince:
9
5. Definición.
6. Clasificación.
7. Distensión muscular.
8. Ruptura ligamentaria.
9. Ruptura tendinosa.
10. rotura muscular.
11. Luxación y subluxación:
12. Definición.
13. Etiología.
14. Clasificación.
15. Tratamiento.
16. fracturas.
17. Heridas.
18. Fracturas expuestas.
36 – FRACTURAS TRAUMATOLOGÍA. EXPOSICIÓN ORAL Y
GENERALIDADES
GRAFICA
Definición.
Clasificación desde el punto de vista:
- Etiólogico.
- Patogénico.
- Llectura de la Rx.
- Por el examen clínico.
Tipos de desplazamientos.
Sintomatología de las fracturas.
Estudio radiográfico de las fracturas.
Formación del callo fracturiano.
Reducciones terapéuticas.
Tratamiento de la fractura:
Reducción.
Inmovilización.
Preservación de la función.
37 – METODOS DE REDUCCIÓN TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL Y
GENERALIDADES. GRÁFICA
Extemporáneo lento.
Quirúrgico.
Inmovilización de las fracturas.
Tratamiento funcional de las fracturas.
Combinación de los métodos de reducción e inmovilización.
Concepto para la elección de método
De reducción.
Oportunidad de la corrección de
Desviaciones primarias y secundarias
De las fracturas.
Recursos incruentos contra las
Desviaciones fracturarias.
38 – INMOVILIZACIÓN DE LAS FRACTURAS TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL Y
GENERALIDADES. GRÁFICA
Plazos de inmovilización de fracturas y
Luxación.
Signos clínicos de consolidación de
Fracturas.
Medidas generales después de retirar
El yeso.
Rehabilitación de las fracturas.
10
39 – OSTEOSINTESIS RÍGIDA TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL Y
Técnica de Osteosíntesis.
Tornillos solos.
Táctica de implante en fractura
Epifisiaria.
Táctica de implante en fractura
Diafisiaria.
Concepto teórico de osteosíntesis.
40 – HERIDAS TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL GENERALIDADES
Definición.
Clasificación:
Punzantes.
Cortantes.
Contusas, (bordes netos).
Desgarradas.
simples o complicadas.
Penetrantes.
Perforantes.
Transfixiantes.
Mutilantes.
Por arma de fuego portátil.
Por arma de fuego por esquirlas.
41
–
FRACTURAS
EXPUESTAS
TRAUMATOLOGÍA
GENERALIDADES GRÁFICA
Conceptos fundamentales.
Clasificación.
Plan de tratamiento de las fracturas
Expuestas.
Criterios para la simplificación de las
Fracturas expuestas.
Operación del caso que no llega antes de
Las 12 hs. Del accidente.
Técnica operatoria de casos entre las
12 y 24 hs. Del accidente.
Operación de casos de más de 24 hs.
EXPOSICIÓN
ORAL
42 – COMPLICACIONES DE LAS FRACTURAS TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL Y
EXPUESTAS
Extensa pérdida de piel.
Infección.
Hiipoproteinemía.
Retarde de consolidación.
Pseudoartrosis.
Osteomielitis crónica. (posfracturia).
43 – ASOCIACIONES TRAUMÁTICAS Y TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL
COMPLICACIONES INICIALES GENERALIDADES
Traumatismo craneoencefálico.
Asfixia:
Trauma cráneo Encefalic.
Lesiones maxilofaciales.
Lesiones de cuello.
Lesiones de tórax.
Shock.
11
Y
Medidas generales para tratamientos de
Shock.
Medidas específicas.
Estadíos del shock.
Tratamiento.
Hemorragia e isquemias.
Complicaciones vasculares en
Miembros.
Tipo de traumatismo:
Contusión arterial.
Herida arterial.
Clasificación de las lesiones arteriales.
Principios generales de tratamiento.
Síndrome isquémico.
Contractura isquémica.
Volkmann.
Claudicación intermitente.
Hemorragias retardadas y
Secundarias.
Síndrome Hiperémico pos traumático.
Complicaciones venosas.
Lesiones traumáticas de los nervios
Periféricos, de los miembros.
Etiología.
Patogénia.
Anatomía patológica.
Sintomatología.
Tratamiento.
44 – ASOCIACIONES TRAUMÁTICAS GANGRENATRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL
GASEOSA GENERALIDADES
Etiologia.
Diagnóstico.
Formas clínicas.
Tratamiento.
TÉTANOS
Profilaxis en casos de heridas.
Diagnóstico.
Tratamiento.
EMBOLIA GRASOSA
SÍNDROME DE APLASTAMIENTO.
45 – COMPLICACIONES ALEJADAS Y SECUELA TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL
GENERALIDADES. CONSOLIDACIÓN VICIOSA
Definición.
Fractura epifisiaria.
Fractura diafisiaria.
CONSOLIDACIÓN LENTA RETARDADA
PSEUDOTROSIS
Definición.
Generalidades sobre el tratamiento.
NECROSIS ASÉPTICA
POSTRAUMÁTICA
OSTEOMIELITIS CRÓNICA
POSTRAUMÁTICA
ARTRITIS SUPURADAS
POSTRAUMÁTICA
12
REFRACTURA Y RELUXACIÓN
ARTROSIS POSTRAUMÁTICA
OSIFICACIONES POSTRAUMÁTICAS
RRIGIDESES POSTRAUMÁTICAS
SUBLUXACIONES O LUXACIONES
INVERTERADAS
INESTABILIDAD ARTICULAR
ACORTAMIENTOS
46 – AMPUTACIONES Y PRÓTESIS TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL Y
GENERALIDADES
GRÁFICA
Muñones defectuosos.
Concepto sobre amputación.
Indicación de amputación primaria.
Indicación de amputación tardía.
Causa de molestia de los amputados.
Niveles de amputación.
Causa del muñón doloroso.
Rehabilitación del amputado.
Equipamiento protésico definitivo.
Nociones sobre protésis bioeléctricas.
Limitaciones y aceptación de las
Prótesis M/S.
47 – ATROFIA DE SUDECK
GENERALIDADES
GRÁFICA
Definición.
Sintomatología.
Diagnóstico.
Tratamiento.
SÍNDROMES DOLOROSOS
SECUELAS DE COMPLICACIONES
VASCULONERVIOSAS
TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL Y
48 – LESIONES POR AGENTES ESPECÍFICOS TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL
GENERALIDADES
Quemaduras:
Clasificación según la profundidad,
Extensión, localización.
Definición.
Fisiopatología.
Tratamiento y medio de origen
General y local.
Congelaciones.
Lesiones por electricidad.
Tratamiento general.
Lesiones por agresivos químicos.
Lesiones por radioactividad.
Lesiones por explosivos y ondas explosivas.
Heridas por arma de fuego.
49 – PSEUDOARTROSIS TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL Y GENERALIDADES
Consolidación de las fracturas.
Factores accesorios.
Factores primordiales.
Osteogénesis reparadora de las
Fracturas.
13
Fisiopatología de la consolidación
Ósea.
Formación del callo óseo.
Diagnóstico y definición.
Tipos de Pseudoartrosis.
Diagnóstico diferencial.
Tratamiento incruento.
Tratamiento quirúrgico.
50 – URGENCIAS TRAUMATOLÓGICAS TRAUMATOLOGÍA
URGENCIA
URGENCIA PROGRAMADA
MOTIVOS DE INTERNACIÓN EN
ORTOPEDIA Y TRAUMATOLOGÍA
51 – ETIOLOGÍAS TRAUMÁTICAS MÁS TRAUMATOLOGÍA
ACCIDENTE AUTOMOVILÍSTICO
Lesiones del conductor.
Lesiones del acompañante.
Lesiones del pasajero de atrás.
Lesiones secundarias.
Conceptos de Politraumatizado.
Primeros auxilios en el lugar del
Accidente.
Concepto sobre shock.
Etapa del transporte en ambulancia.
Etapa de tratamiento inicial en
Hospital.
Prioridades del tratamiento.
52 – ETIOLOGÍAS TRAUMÁTICAS MÁS TRAUMATOLOGÍA
ACCIDENTES EN MOTO
ACCIDENTE EN LOS MEDIOS DE TRANSPORTE
LESIONES TRAUMÁTICAS VINCULADAS AL DEPORTE
Futbol, Rugby, Tenis, Basquet, Beisbol, Paracaidismo, Esquí, Salto a Caballo, Polo.
ACCIDENTES DOMICILIARIOS
ACCIDENTES INDUSTRIALES
HERIDAS DE GUERRA
53 – LESIONES DE CARÁCTER ESPECIALES TRAUMATOLOGÍA
Lesiones obstétricas.
Parálisis obstétrica de hombro.
Fracturas en la niñez.
Fracturas en la vejez.
Fracturas espontaneas y patológicas.
Síndrome del niño mal tratado.
54 –SÍNDROMES COMPARTIMENTALES TRAUMATOLOGÍA
Fisiopatología.
Definición.
Etiología.
Factores predisponentes.
Técnicas Whitesides.
Mecanismo lesional:
Agudo. Crónico.
Tratamiento.
14
55 –LESIONES TRAUMÁTICAS DE LA CINTURA TRAUMATOLOGÍA EXPOSICIÓN ORAL Y
ESCAPULA
1. Fractura de clavícula:
Mecanismo lesional
Diagnóstico.
Tratamiento.
2. Fractura de escapula.
3. Luxación Esternoclavicular:
Mecanismo lesional.
Tratamiento.
4. luxación acromioclavicular:
Concepto.
Etiopatogénia.
Clasificación.
Sintomatología.
Tratamiento.
56 –LESIONES TRAUMÁTICAS DEL HOMBRO TRAUMATOLOGÍA
1. Luxaciones escapilohumerales
Puras.
Luxación anterior:
Mecanismo lesional.
Diagnóstico.
Complicaciones.
Patogenia.
Tratamiento.
Luxación posterior:
Radiología.
Sintomatología.
Lesiones asociadas.
Tratamiento.
Luxación inferior:
2. luxación Recidivante anterior:
patogénia.
Diagnóstico.
Tratamiento quirúrgico.
3. luxación Rcidivante Posterior de hombro.
4. luxación inverterada de hombro.
Fractura extremo proximal de
Húmero.
Clasificación de Neer.
Fractura de cuello Humeral:
Clasificación.
5. fractura del cuello humeral:fracturas que no requieren reducción.
Fracturas que requieren. Desangulación.
Fracturas desplazadas – cabalgada A reducir.
6. fractura de Troquiter (pura):
Clasificación.
Tratamiento.
7. luxación anterior más fractura desplazada cuello H.
8. Luxación ant. Más fractura
Troqutier desplazada.
9. Fractural cuello Humeral despl. Más fractura Troquiter desplazada. Luxación más
fractura de cuello
10. más fractura Troquiter. Fractura desplazada más troquín Más fractura desplazada
cuello Humeral.
11. Fractura multifragmentaria a nivel Tuberositario.
15
INDICACIÓN DE ARTROPLASTÍA DE
HOMBRO
57 –LESIONES TRAUMÁTICAS DEL BRAZO TRAUMATOLOGÍA
Fracturas de diafisis humeral:
Clasificación.
Mecanismo lesional.
Tratamiento.
Complicaciones.
Reducción extemporánea.
Reducción lenta.
Reducción quirúrgica.
56 –LESIONES TRAUMÁTICAS DE CODO TRAUMATOLOGÍA
Fractura Supercondilía en niños. (en Extensión)
1. Fractura reciente sin cuadro
2. Isquémico agudo.
3. Fractura recient con cuadro
4. Isquémico agudo.
5. Fractura con secuelas de contractura
6. Isquémica de Volkmann instalada.
7. Fractura con secuelas, codo varo y
8. Flexión limitada.
59 –LUXACIÓN DE CODO TRAUMATOLOGÍA
Clasificación:
Diagnóstico clínico y radiológico.
Diagnóstico deiferencial.
Tratamiento de las luxaciones
Reciente.
Luxación inverterada de codo.
Pronación dolorosa de los niños
Pequeños.
Codo de tenista.
Fractura luxación de Monteggia.
Diagnóstico.
Tratamiento.
Secuelas.
Fracturas Supraintercondilías de codo
En el adulto:
Mecanismo lesional.
Métodos de reducción y tratamiento.
Desprendimiento Epifisiario Humeral
Inferior.
Fractura Condilo Externo Humeral
Fractura de Epitróclea.
Grados de desplazamiento.
60 – LESIONES TRAUMÁTICAS DE CODO TRAUMATOLOGÍA
FRACTURA EXTREMIDAD SUPERIOR DE RADIO
Tratamiento.
FRACTURA DE OLECRANON:
Clasificación.
Tratamiento.
FRACTURA DE APOFISIS CORONOIDE
61 – FRACTURAS DE ANTEBRAZO TRAUMATOLOGÍA
16
Fracturas de tallo verde en niños.
Fracturas expuestas puntiformes en
Niños.
Fractura ¼ inferior de radio.
Lesión de Galeazzi.
Definición.
Tratamiento.
62 – LESIONES TRAUMÁTICAS DE MUÑECA TRAUMATOLOGÍA
IFERIOR DE RADIO (FEIR)
1. Extraarticulares.
Pouteau Colles típica
Pouteau Colles invertida.
Desprendimiento Epifisiario.
Comprensión Cartílago crecimiento.
2. Intraarticulares.
De apofisi estiloide radial.
Cuneana externa.
Cuneana interna.
Marginal anterior.
Marginal posterior.
Totales: en V o Y
Estallido epifisiario.
Fractura extremo inferior del radio:
Técnica de la reducción.
Extemporánea de la FEIR más
Habitual.
Tracción extemporánea de mano.
Quirotractores Finochietto.
Tracción a la uruguaya.
Tracción manual.
Posición y Contracción.
63 – FRACTURA DE ESCAFOIDES CARPIANO TRAUMATOLOGÍA
Patogenia.
Mecanismo lesional.
Radiología.
Tipo de vascularización.
Tratamiento.
Evolución de fracturas no tratadas.
Pseudoartrosis de escafoifdes.
Técnicas quirúrgicas.
LUXACIONES DEL SEMILUNAR Y
RETROLUNARES
Mecanismo lesional.
Tratamiento.
Lesiones combinadas.
FRACTURAS BASE 1° MTC Y CUELLO
DEL 5° MTC.
Mecanismo lesional.
Tratamiento.
64 – HERIDAS CORTANTES CARA ANTERIOR DETRAUMATOLOGÍA
Anatomía.
Táctica operatoria.
Suturas tendinosas.
Técnica retirable a lo Bunnell.
17
Suturas perdidas:
Kleinert, Deckert, Wilms, en U de
Verdam, Pulvertaft.
65 – LESIONES TRAUMÁTICAS DE LA MANO TRAUMATOLOGÍA
Heridas graves de la mano:
Concepto.
Primeros auxilios.
Examen clíninco-radiográfico inicial.
Estado de los 3 nervios de la mano.
Clasificación de las heridas.
Técnica del cierre cutáneo.
66 – HERIDAS DE TENDONES EXTENSORES DETRAUMATOLOGÍA
67 – TRAUMATISMOS CERRADOS DE LA MANOTRAUMATOLOGÍA
Contusión.
Lesiones ligamentos laterales.
Dedo en martillo.
Deformación en hojal.
Luxaciones.
Fracturas de falanges.
68 – REPARACIÓN DE LAS AMPUTACIONES TRAUMATOLOGÍA.TRAUMÁTICAS DEL
PULGAR
Reimplantación de segmentos de
Miembros.
69 – PANADIZOS Y FLEMONES DE LA MANO TRAUMATOLOGÍA
Diagnóstico.
Clasificación.
Tratamiento.
70 – LESIONES TRAUMÁTICAS DE LA PELVIS (I) TRAUMATOLOGÍA
Lesiones del anillo pelviano.
Clasificación.
Mecanismo lesionales.
Sintomatología.
Tratamiento.
Fracturas del Acetábulo.
Clasificación.
Patogénia.
Tratamiento.
Fracturas del cotilo.
Clasificación.
Radiología.
Casos de indicación quirúrgica.
Trataminto incruento.
Complicaciones.
71 – LESIONES TRAUMÁTICAS DE LA PELVIS (II)TRAUMATOLOGÍA
Fracturas de sacrococcix.
Arrancamientos tuberositarios.
Complicaciones de las fracturas graves
De pelvis
72 – LESIONES TRAUMÁTICA DE LA CADERA TRAUMATOLOGÍA
18
Fracturas de cuello de femúr.
Clasificación.
Diferencias entre fracturas mediales y
Laterales.
Sintomatología clínica.
Radiología.
Pronóstico y complicaciones.
Bases del tratamiento.
73 – LESIONES TRAUMÁTICA DE LA CADERA TRAUMATOLOGÍA
Fractura medial de cadera:
Factores a tener en cuenta.
Factores mecánicos.
Factores biológicos.
Tratamiento.
Recursos para mejorar la estabilidad.
Complicaciones.
Selección del implante.
74 – TRATAMIENTO DE LAS FRACTURAS TRAUMATOLOGÍA
Enclavijado de cuello por vía
Extraarticular.
Enclavijado de cuello de femúr a
Cielo abierto.
Artroplastía con prótesis de
Sustitución.
Complicaciones de los reemplazos
Cefalofemorales.
75 – FRACTURAS LATERALES TRAUMATOLOGÍA
Clasificación de Evans.
Tratamiento:
Enclavijado de cuello con clavoPlaca.
Artroplastía en fracturas laterales.
Enclavijamiento endomdular.
Traccion contínua.
Osteosíntesis de estabilización.
76 – LESIONES TRAUMÁTICAS DE LA CADERATRAUMATOLOGÍA
Luxación traumática de la cadera.
Concepto.
Clasificación.
Luxación pura.
Luxación post – fx cotilo.
Luxación post – fx de femúr.
Principales complicaciones.
Tratamiento.
77 – LESIONES TRAUMÁTICAS DEL MUSLOTRAUMATOLOGÍA
1. Fractura diafisiaria de Femúr.
Concepto.
Patogénia.
Tipos de desplazamiento.
Diagnóstico.
Criterio para el tratamiento.
Técnica de tratamiento incruento.
19
Osteosíntesis con placa y tornillos.
Enclavijado intramedular con clavos de KT.
2. Fractura de extremidad inferior del Femúr.
Supracondileas.
Epifisiolisis.
Supracondileas.
Epifisiolisis.
Supraintercondileas.
Unicondileas.
3. Hematoma organizado de Cuadriceps.
4. desgarro músculo aductores en ingle.
78 –LESIONES TRAUMÁTICAS DE LA RODIILLATRAUMATOLOGÍA
Lesiones ligamentosas:
Mecanismo lesional.
Diagnóstico.
Morfotipo.
Radiología.
Diagnóstico diferencial.
Tratamiento incruento y quirúrgico.
Lesión ligamentolateral interno (LLI).
Luxación de rodilla.
Mecanismo lesional.
Secuencia lesional.
Lesión ligamento lateral externo (LLE)
Diagnóstico.
Mecanismo lesional.
Detalle técnico.
Tratamiento.
Lesión ligamento cruzado (LCA).
Mecannismo lesional.
Diagnóstico.
Tratamiento quirúrgico.
Reparación simple.
Plastías periféricas.
Reinserción.
Lesión ligamento cruzado posterior.
(LCP) diagnóstico.
Mecanismo lesional.
Dagnóstico diferencial.
Tratamiento quirúrgico.
79 – LAXITUDES CRÓNICAS DE LA RODILLA TRAUMATOLOGÍA
Laxitudes crónicas de la rodilla:
Laxitud medial crónica más
Normotipo.
Laxitud lateral crónica más
Normotipo.
Laxitud lateral crónica más lesión
LCA más normotipo.
Rodilla pendular.
Genu varo más laxitud medial
Crónica.
Genu varo más laxitud medial
Crónica más lesión LCA.
Genu varo más laxitud lateral.
Genu varo más laxitud medial.
20
Genu valgo más laxitud medial.
80 –PATOLOGÍA INSERCIONAL DE LA RODILLATRAUMATOLOGÍA
Tendinitis cuadriscipital:
Etiopatogénia.
Mecanismo lesional.
Anatomía patológica.
Clínica.
Tratamiento.
Quirúrgico.
Enfermedad Sinding Larsen.
Johansson.
Etiopatogenia.
Radiología.
Tratamiento.
Rodilla del saltador.
Tendinitis Rotuliana.
81– PATOLOGÍA INSERSIONAL DE LA PELVIS TRAUMATOLOGÍA
Espina ilíaca anterosuperior.
Trocanter Menor.
Pubis.
Diagnóstico.
Diagnóstico diferencial.
Tratamiento.
Osteopatía dinámica del Pubis.
Etiopatogenia.
Fases de Shut.
Clínica.
Radiología y tratamiento.
82 – RODILLA INESTABLE POSTRAUMÁTICA TRAUMATOLOGÍA
Anatomía.
Función articular y de cada elemento.
Maniobras Semiológicas.
Signología.
Trataminto quirúrgico.
83 – FRACTURA DE ROTULA Y APARATO TRAUMATOLOGÍA
Anatomía funcional.
Mecanismo lesional.
Tipos de fractura.
Diagnóstico.
Radiología.
Tratamiento.
Complicaciones.
84 – FRACTURAS DEL FÉMUR DISTAL TRAUMATOLOGÍA
Anatomía.
Mecanismo lesional.
Clasificación.
Lesiones asociadas.
Radiología.
Tratamiento conservador.
Tratamiento quirúrgico.
Complicaciones.
21
85 – FRACTURAS DEL PLATILLO TIBIAL TRAUMATOLOGÍA
Anatomía.
Mecanismo lesionales.
Clasificación.
Hallazgos clínicos.
Hallazgos radiológicos.
Indicaciones terapéuticas.
Tratamiento conservador.
Tratamiento quirúrgico.
86 – LESIÓN TRAUMÁTICA DE LA RODILLA TRAUMATOLOGÍA
Luxación de rodilla.
Luxación tibioperonea superios.
Luxación traumática de rótula.
87 – LESIONES TRAUMÁTICAS DE LA PIERNA TRAUMATOLOGÍA
Fracturas de pierna: anatomía quirúrgica.
Irrigación de la tibia. Osteogénesis reparadora.
Diagnóstico.
Clasificación.
Hallazgos clínicos.
Hallazgos radiográficos.
Tratamiento conservador.
Tratamiento quirúrgico.
Complicaciones.
Fractura expuesta.
Fractura cerrada en vías de
Exponerse.
Fractura a nivel del anillo del sol o Síndromes compartimentales.
88 – TRATAMIENTO FUNCIONAL INCRUENTO PARA FRACTURAS DE TIBIA Y PERONÉ
POR REGIONES
89 – LESIONES TRAUMÁTICAS DEL TOBILLO POE REGIONES
Fracturas malelolares.
Anatomía.
Mecanismo lesionar.
Clasificación.
Hallazgos clínicos.
Radiología.
Tratamiento conservador.
Tratamiento quirúrgico.
Complicaciones.
Lesiones ligamentarias.
90 – ESGUINCE DE TOBILLO POR REGIONES
Definición.
Anatomía patológica.
Cuadro clínico.
Aspectos radiográficos.
Tratamiento.
RUPTURA DEL TENDÓN DE AQUILES Y
TRICEPS SURAL
Diagnostico.
Clínica.
Mecanismo lesional.
22
Tratamiento conservador.
Tratamiento quirúrgico.
91 – LESIONES TRAUMÁTICAS DEL PIE POR REGIONES
Fracturas y luxaciones del Astrágo.
Fracturas de calcaneo.
Fracturas de escafoides.
Tarsiano.
Luxaciones de la Lisfranc.
Fracturas de los metatarcianos.
Fracturas de los dedos del pie.
Síndrome del seno del tarso.
92 – FRACTURAS Y LUXACIONES DE COLUMNA VERTEBRAL POR REGIONES
Elementos anatómicos de estabilidad
De raquis.
Diagnóstico radiográfico de lesión
Vertebral.
Diagnóstico clínico de lesión vertebral.
Tipos de lesiones.
Fracturas y luxaciones de columna
Cervical (c3 – c7)
Mecanismo lesional.
Tipos de lesiones.
Diagnóstico.
Medios de reducción.
Medios y plazos de inmovilización.
Tratamiento conservador.
Tratamiento quirúrgico.
93 – LESIONES TRAUMÁTICAS DE ATLAS Y AXIS POR REGIONES
Concepto.
Tipos de lesiones.
Mecanismo lesional.
Diagnóstico.
Tratamiento.
Fracturas y luxaciones de columna
Dorso lumbar.
Anatomía patológica.
Mecanismo lesional.
Diagnóstico.
Diagnóstico diferencial.
Tratamiento de urgencia.
Tratamiento definitivo.
Traumatismo de columna con
Complicación medular.
Concepto.
Lesiones que se originan.
Niveles lesionales.
Tratamiento inicial.
Complicaciones.
Tratamiento quirúrgico.
94 – MALFORMACIONES CONGENITAS. GENERALIDADES
Generalidades.
Etiología.
Afección más frecuente.
23
Clasificación morfólogica de las
Deficiencias esqueléticas congénitas
De extremidades.
95 – EPIFISITIS ORTOPEDIA
GENERALIDADES
NECROSIS ASÉPTICAS:
Definición.
Localización.
Sinónimos.
Panner (cóndilo).
Kienboekc (semilunar).
Scheuermann (columna)
Calve Perthes.
Sinding Larsen.
Johansenn.
96 – TRAUMATOLOGÍA Y DEPORTE TRAUMATOLOGÍA
Evaluación y diagnóstico.
Tipo de documentación.
Historia clínica.
Protocolo.
Seguimiento.
97 – DIAGNÓSTICO ARTROSCÓPICO
98 – TRAUMATISMO DE COLUMNA VERTEBRAL TRAUMATOLOGÍA
Historia clínica.
Lesión columna cervical superior e
Inferior.
Mecanismo lesionales.
Proyecciones radiográficas.
Tratamiento.
99 – TRAUMATISMO DE CRÁNEO TRAUMATOLOGÍA
Estados de conciencia.
Signos de hipertensión endocraneana.
Sweling: Agudo.
Diferido.
Diagnóstico.
Tratamiento.
100 – TRAUMATISMOS MAXILOFACIALES TRAUMATOLOGÍA
Diagnóstico.
Tratamiento.
101 – TRATAMIENTO FUNCIONAL DE LESIONES DEPORTIVAS
Elementos esenciales.
Tipos de vendaje.
Tratamiento de lesiones deportivas.
102 – SÍNDROMES COMPARTIMENTALES TRAUMATOLOGÍA
Fisiopatología.
Definición.
Etiología.
Factores predisponentes.
Preferencia.
24
Técnica Whitesides.
Mecanismo lesional.
Tratamiento.
Diagnóstico.
103 – ARTICULACIÓN DE LA RODILLA
Factores determinantes.
Patología meniscal.
Hemartrosis.
Insuficiencia L/C/A.
Factores de riesgo.
Tratamiento:
Incruento.
Cruento: lesiones asociadas.
Estabilización extra articular
Reconstrucción.
Indicación reconstructiva.
Elección de la táctica Qx.
Enfrmedad Osgood Schlacter.
Secuelas y tratamiento.
Avulsión de la T/A/T.
Luxación intraarticular.
104 – FRACTURA DE PLATILLO TIBIAL
Anatomía.
Mecanismo lesional.
Clasificación.
Diagnóstico.
Tratamiento.
105 – TUNELOPATÍAS Y SÍNDROMES COMPRESIVOS
Principales entrampados de nervios
Periféricos:
Mediano, cubital, radial, circunflejo,
Crural, ciático mayor, CPE.
106 – OSTEOPATÍAS ENFERMEDAD DE PAGET
Anatomía Patológica.
Sintomatología.
Diagnóstico.
Laboratorios.
Radiología.
Tratamiento.
ENF. VON RECKLINGHAUSEN
Anatomía patologíca.
Clínica.
Diagnóstico.
Tratamiento.
DISPLASIA FIBROSA
Anatomía patologíca.
Formas.
Sintomatología.
Radiología.
Evolución.
Diagnóstico diferencial.
Tratamiento.
HISTIOSITOSIS.
25
Definición.
Localización.
Formas.
Diagnóstico.
Tratamiento.
107 – REUMATISMO ORTOPEDIA
Artritis reumatoide:
Etiología.
Anatomía patológica.
Cuadro cínico.
Laboratorio.
Radiología.
Tratamiento.
Artropatías cero negativas:
Definición.
Diagnóstico.
Gota:
Definición.
Sintomatología.
Radiología.
Tratamiento.
Pseudogota.
108 – ARTROSIS DEFORMANTE ORTOPEDIA
Definición.
Sintomatología.
Radiología.
Fibrositis.
Etiología.
Formas clínicas.
Tratamiento.
109 – TUMORES ÓSEOS I OSTEOPATÍAS PSEUDOTUMORALES
Clasificación:
1. Formadores de tejido óseo.
2. Formadores de tejido cartilajinoso.
3. Tumor de Cells gigantes.
4. Tumor de la medula ósea.
5. Tumor vascular.
6. Otros del tejido conectivo.
7. Tumores no clasificados.
8. Lesiones pseudotumorales.
9. Otros tumores.
TUMORES DE PARTES BLANDAS:
Benignos: Lipomas, ganglión, quiste de Baker.
Malignos: Sarcoma de partes blandas.
110 – MÉTODOS DE TRATAMIENTOS DE TUMORES ÓSEOS
1. Técnicas ortopédicas incruentas.
2. Tratamiento Qx tumores benignos,
Extirpación, curetaje, relleno.
1. tratamiento Qx tumores malignos, osteosíntesis paliativa, reemplazos óseos
masivos, reeplazos protésicos mutilación.
2. radioterapia.
3. Quimioterapia.
4. Hormonoterapia, isótopos Radioactivos.
26
111 – PARÁLISIS
Poliomielitis:
Secuelas.
Deformidades.
Tratamiento.
Parálisis cerebral:
Etiopatogenía.
Clasificación.
Secuelas y deformidades.
Esquema de tratamiento quirúrgico.
Mielomeningocele:
Definición.
Cuadros fundamentales.
Genética.
Patogénica.
Clínica.
Tratamiento incruento.
Tratamiento quirúrgico.
112 – PATOLOGÍAS INFLAMATORIAS ORTOPÉDICAS
1. Atritis supurada:
Etiopatogénia.
Anatomía patológica.
Sintomatología.
Formas clínicas.
Tratamiento.
Artritis blenorragía.
Artritis postoperatoria.
Artritis postinyección corticoides.
2. osteomielitis piogena:
Aguda hematógena.
Etiopatogenia.
Anatomía patológica.
Formas clínicas.
Trataminto.
Osteomielitis crónica:
Anatomía patológica.
Radiología.
Tratamiento.
Osteomielitis subaguada:
Primitiva.
Clínica.
Tratamiento.
Tipos de osteomielitis:
Absceso de Brody.
Osteomielitis esclerosante de
Garré.
Osteomielitis albuminosa de
Ollier.
113 – TUBERCULOSIS OSTEOARTICULAR
Etiología.
Anatomía patológica.
Manifestaciones clínicas.
Radiología.
Laboratorios.
27
Diagnóstico.
Tratamiento.
114 – CONTRACTURAS Y ANIQUILOSIS
Etiología.
Prevención.
Tratamiento.
115 – TRASTORNOS METABÓLICOS Y ENDOCRINOS
1. Raquitismo. Osteomalacia.
2. Hiperparatiroidismo.
3. Escorbuto.
4. Hipervitaminosi.
5. Osteoporosis.
6. Hipopituitarismno.
7. Hipertuitarismo.
8. Síndrome de Cushing.
9. Enfermedad de Paget.
116 – DISPLASIAS
1. Acondroplasia.
2. Osteogénesis imperfecta.
3. Trastorno de los
4. Mucopolisacáridos.
5. discondroplasia ( Enf. De Ollier).
6. Exostosis múltiples.
7. Displasias cleido craneana.
8. Displasia epificiaria.
9. Displasia metafisiaria.
10. Osteopetrosis.
11. Displasia fibrosa.
117 – PATOLOGÍA ÓSEA
Osteopatías más comunes:
Osteoporosis.
Enfermedad de Paget.
Hiperparatiroidismo.
Primario.
Tumor pardo.
CONTENIDOS TRANSVERSALES
BLOQUE 1: EL PROFESIONAL COMO SUJETO ACTIVO EN EL SISTEMA DE
SALUD


Análisis de situación de salud. Dimensión social: complejidad y estructura
preexistente. Dimensión política: Perspectivas nacional, jurisdiccional y local en
el abordaje de los problemas de salud de la población. Determinantes y
condicionantes de salud en el proceso salud-enfermedad-atención-cuidado.
Epidemiología. La distribución del poder en las intervenciones en salud.
Dimensión epistemológica: concepciones y paradigmas relacionados a la salud.
El sistema de salud. Lógicas institucionales y organizacionales del sistema. Su
dinamismo. El enfoque de calidad en la atención. El rol del profesional como
agente en la transformación y aplicación de las políticas sanitarias.
28











El profesional como gestor: el ciclo de la gestión. Recursos, tiempo y
oportunidad en la atención de calidad. Utilización de manuales de
procedimientos, protocolos y guías. Responsabilidad institucional en el ejercicio
de la profesión.
El profesional integrado al equipo para un mejor abordaje desde una
perspectiva poblacional y sanitaria. El rol del equipo de salud en la construcción
de la equidad y del acceso universal a la atención. La responsabilidad y la acción
profesional en la generación y participación en redes de servicios, redes de
atención y de cuidado.
Encuadre de la práctica profesional en el marco de derechos y de la bioética.
Responsabilidad pública del ejercicio de la profesión.
Convenciones internacionales y nacionales. Marco normativo vigente, nacional y
jurisdiccional relacionado con la salud. Actores y Organismos Nacionales e
Internacionales.
BLOQUE 2: LOS SUJETOS DE DERECHO EN EL SISTEMAS DE SALUD
Sujetos de derecho: pacientes, familias y profesionales. Organización y
participación de los actores en salud. Herramientas en participación
comunitaria. Análisis, priorización y toma de decisiones.
Marco normativo vigente, nacional y jurisdiccional sobre ejercicio profesional,
derechos del paciente y del encuadre laboral.
El paciente y su familia como sujetos de derecho y con autonomía para la toma
de decisiones en los procesos de atención-cuidado.
Comunicación. Comunicación institucional y con los pacientes como constitutiva
de las buenas prácticas en salud. La comunicación como vínculo para las
actividades de prevención, tratamiento de enfermedades y promoción de salud.
Comunicación de noticias difíciles.
El trabajo con otros en sus múltiples dimensiones: interdisciplinariedad,
interculturalidad, diversidad de miradas y prácticas. La complementariedad de
saberes para la mejora de la atención y la resolución de conflictos.
Aplicación y control de las normas de bioseguridad en el ejercicio cotidiano.
Condiciones y medio ambiente de trabajo. Dimensiones del cuidado del
ambiente para la salud del paciente, del profesional y del equipo.
El profesional en el mercado de trabajo. Responsabilidades civiles y penales del
ejercicio profesional.
BLOQUE 3: EL PROFESIONAL COMO PARTICIPANTE ACTIVO EN LA
EDUCACIÓN
PERMANENTE Y LA PRODUCCIÓN DE CONOCIMIENTOS





El trabajo como fuente de aprendizaje y conocimiento: Educación Permanente
en Servicio. La institución sanitaria y los equipos de salud en la construcción de
procesos de educación permanente en salud.
La investigación como fuente de aprendizaje y conocimiento. Lógicas de
investigación científica y sistematización de prácticas. Investigación clínica e
investigación básica. Diferentes enfoques (Medicina Basada en la Evidencia,
Investigación en Sistemas y Servicios de Salud, Investigación Sanitaria
Colectiva, etc.).
El profesional como parte responsable en la construcción de información
epidemiológica y de gestión de procesos salud-enfermedad-atención. Sistemas
y registros de información sanitaria y epidemiológica.
Búsqueda y análisis de información científico-tecnológica. Redes y centros de
información y documentación.
Lectura comprensiva de artículos especializados en idioma extranjero.
Utilización del servicio de buscadores y de traductores virtuales.
29



Organización de comunicaciones científicas y presentación de datos y
experiencias.
BLOQUE 4: METODOLOGIA DE LA INVESTIGACIÓN:
Estímulo a la investigación clínica. Experiencia pedagógica de las residencias del
Hospital Alejandro Posadas. Se desarrollara el programa IMI de acuerdo a lo
publicado (Medicina (B. Aires) vol.67 no.2 Buenos Aires Mar./Apr. 2007,
también se puede obtener de la página web del Hospital). Consiste en el
desarrollo, bajo dos tutorías una metodológica y otra temática, de un proyecto
de investigación por cada residente durante el anteúltimo año de residencia.
Estadística. Estadística descriptiva. Estadística inferencial. Variable: continua,
discreta. Frecuencia: absoluta, relativa. El dato. Presentación de los datos. Tipos
de presentaciones. Medidas: de tendencias central y de dispersión.
19.CRONOGRAMA SEMANAL DE ACTIVIDADES
7:00
Lunes
Revisión
casos de
guardia
Martes
Revisión casos
de guardia
Miércoles
Revisión
casos de
guardia
Jueves
Revisión
casos de
guardia
Viernes
Revisión casos
de guardia
8:00
Ateneo de
servicio
Quirófano
Ateneo de
servicio
Quirófano
Ateneo de
servicio
9:00
Recorrida
sala
Quirófano
Recorrida
sala
Quirófano
Recorrida
sala
10:00
12:00
15:00
16:00
Sala (R1)
Sala (R1)
Sala (R1)
Sala (R1)
Sala (R1)
Consultorio
s/ rotación
Sala yeso
Consultorio
(48hs)
Consultorio s/
rotación
Sala yeso
Consultorio
(48hs)
Consultorio s/
rotación
Sala yeso
Consultorio
(48hs)
Consultorio s/
rotación
Sala yeso
Consultorio
(48hs)
clases
clases
Consultorio s/
rotación
Sala yeso
Consultorio
(48hs)
Casos
problemas
Quirófano
según
rotación
Quirófano
según
rotación
20:00
20. RECURSOS
Se dispone para uso exclusivo de la División de Ortopedia y Traumatología de:
a. Siete (7) consultorios externos diarios (lunes – viernes), para pacientes
ambulatorios dotados con todos los implementos necesarios para una buena
consulta de la especialidad, con un promedio de 150 consultas diarias.
30
u.
v.
w.
x.
y.
z.
b. Dos (2) salas de internación para adultos; sala con 30 camas, hospitalizados
masculinos con una sala con 30 camas, hospitalizados pediátricos en el Servicio de
Pediatría con 20 camas.
c. Diez (10) salas de cirugía para cirugías programadas.
d. 2 (dos) quirófanos para cirugías de urgencias.
e. Un (1) quirófano con mesa ortopédica y con intensificador de imágenes y equipo
de Rx portátiles.
f. Sala de guardia y yesos para pacientes ambulatorios.
g. Servicio de laboratorio completo especializado, para emprender cualquier tipo de
análisis clínicos.
h. Servicio de laboratorio clínico y radiológico de guardia.
i. Servicio adjunto de medicina Física y Rehabilitación.
j. Servicios de patología.
k. Servicio de Anestesia y Recuperación.
l. Servicio de Kinesiología.
m. Servicio de Medicina nuclear. Centellografía
n. Servicio de Reumatología.
o. Servicio de Terapia radiante.
p. Servicio de imágenes ( ecografías – Tomografía Lineal)
q. Servicio de Hemoterapia y hematología.
r. Sala de Yeso para pacientes hospitalizados en el piso.
s. Servicio de Neurología y neurofisiología.
t. El Hospital dispone de todos los Servicios Generales para interconsulta como:
Clínica Médica
Neurología
Neurocirugía
Oftalmología
Otorrinolaringología
Urología
Cirugía General
Cirugía Vascular
Cirugía Plástica
Nefrología
Dermatología
Cardiología
Pediatría – Neonatología
Terapia intensiva pediátrica
Infectología
Anatomía Patológica
Gastroenterología
Ginecología – Obstetricia
Nutrición y Dietética
Endocrinología
Psiquiatría
Psicología Médica
Diagnóstico por imágenes
Neumonología
Cirugía torácica
Toxicología
Biblioteca para consulta en el mismo Hospital “Profesor Alejandro Posadas” y en la
Facultad de Medicina.
Biblioteca en la División de Ortopedia y Traumatología para consultas rápidas.
Red internet.
Taller de manualidades (osteosíntesis, artroplastías, etc.)
Sala de práctica de anatomía con instructores encargados docentes de la U.B.A.
Sala de cirugía Experimental e investigación.
31
1.
2.
3.
4.
Salas de ateneo radiológico, de reunión de residentes y ateneo general.
una (1) habitación para residentes y dos para médicos de planta.
dos (2) oficinas administrativas para el Servicio.
Sala de audiovisuales.
5. EVALUACIÓN
1° Parte
La evaluación práctica: se tomará en forma continua durante todo el ciclo lectivo y la nota
final será determinada por el cumplimiento de los objetivos de cada año, derivado de
responsabilidad, interés por aprender, capacidad, criterio clínico, capacidad para efectuar
procedimientos, relaciones humanas, trabajo en equipo, relaciones con los enfermos,
cumplimiento: asistencia, cumplimiento de órdenes, actitud hacia el grupo.
2° Parte
La evaluación teórica: se tomarán pruebas de evaluación anual escrita, adicionándole los
temas por seminario desarrollados, ateneos, y revisiones bibliográficas.
La calificación teórica estará a cargo del personal de enseñanza con la supervisión del Jefe
del Servicio.
La calificación máxima de la Evaluación teórica y práctica será de 10 (diez) puntos y la
mínima de 0 (cero) puntos, considerándose aprobada con una nota de 6 (seis) puntos
para ser promovidos residentes y becarios deberán tener aprobadas todas las
evaluaciones del año precedente.
Sistema de evaluación:





Evaluación temprana a los tres meses a residentes del 1° año.
Evaluación anual. Examen escrito.
Evaluación al concluir la residencia. Examen escrito y oral.
Presentación de monografía al final de cada rotación por subespecialidad.
Presentación de trabajos científicos y pósters en Congreso Argentino de Ortopedia
y Traumatología, mencionando que en él ultimo año se obtuvo, la Mención especial
al trabajo presentado en la sesión de residentes y Premio al mejor aporte en
presentación de póster.
32